Avrupa Birliği, Schengen bölgesine giriş yapan yolcular için yeni dijital sınır kontrol sistemi EES’i devreye aldı. Pasaport damgalama işlemleri yerini artık biyometrik kayıtların tutulduğu dijital sisteme bırakıyor.
Yeni Dijital Sistem Pasaport Damgalama Dönemini Bitiriyor
Avrupa Birliği’nin yeni Giriş-Çıkış Sistemi (EES), 2026 yılına kadar kademeli biçimde kullanılmaya başlanacak. Uygulama, Schengen bölgesine giriş yapan Avrupa Birliği dışındaki ülke vatandaşlarının kimliklerini biyometrik verilerle eşleştirmeyi hedefliyor. Artık yolcuların pasaportlarına damga basılmayacak.
Sistemde, pasaport taramasıyla birlikte kişinin yüz fotoğrafı ve parmak izi alınarak dijital kayda geçirilecek. Schengen bölgesine giriş yapan yolcuların kimlik bilgileri, giriş ve çıkış tarihleri bu kayıtlarla eşleştirilecek. Böylece sınır görevlileri kişinin geçmiş seyahat bilgilerini hızlı biçimde görebilecek. EES, Avrupa Birliği vatandaşı olmayan kişileri kapsıyor. Uzun süreli vize ya da oturum iznine sahip kişiler sistemin dışında tutuluyor. Çocuklardan yalnızca 12 yaş üzerindekilerden parmak izi alınacak.
Yeni sistemin ilk aşamasında yolcular, sınır kapılarında kurulan self servis ekranlara yönlendirilecek. Bu ekranlarda fotoğraf çekimi ve parmak izi alımı gerçekleştirilecek. Aynı anda kişinin adı, pasaport numarası ve ülke bilgisi de otomatik olarak okunacak.
Bir yolcu sisteme kaydolduktan sonra biyometrik veriler üç yıl boyunca saklanacak. Bu süre içinde ikinci kez Schengen bölgesine giriş yapan yolcular daha hızlı işlemden geçecek. Biyometrik verilerini paylaşmayı reddeden yolculara ise sınırdan giriş izni verilmeyecek.
Avrupa Komisyonu, yeni sistemin seyahat süreçlerini kolaylaştıracağını ve sınır güvenliğini artıracağını belirtiyor. Ancak uygulamanın aynı zamanda kişisel verilerin gizliliği konusunda bazı endişeleri de gündeme getirdiği görülüyor.
Gizlilik Endişeleri ve Teknik Hazırlık Sorunları Tartışma Yarattı
EES’in devreye alınması birkaç kez ertelendi çünkü bazı ülkelerin bilgi sistemleri sürece tam olarak hazır değildi. Havalimanı işletmecilerini temsil eden ACI Europe’un yöneticisi Olivier Jankovec, sistemin test edilmeden devreye alınmasının havayolu trafiğinde aksamalara yol açabileceğini ifade etti.
Verilerin gizliliği konusunda da tartışmalar devam ediyor. EES kapsamında toplanan bilgiler üç yıl boyunca saklanacak ve bu süre içinde Europol, yerel polis ve göçmenlik birimleriyle paylaşılabilecek. Ayrıca bazı durumlarda Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşlara da erişim sağlanabilecek. Kişisel verilerin kötü niyetli kişilerin eline geçme riski ise dijital hak savunucularının gündeminde. “Fight for the Future” adlı sivil toplum örgütü, yüz tanıma teknolojisinin hem hükûmet hem de özel sektör tarafından kullanılmasına karşı çıkıyor.
Avrupa Birliği yetkilileri, sistemin kişisel verilerin korunmasına ilişkin sıkı denetimlerle çalışacağını açıkladı. EES, Avrupa Veri Koruma Denetçisi ve her ülkenin bağımsız ulusal denetim kurumları tarafından kontrol edilecek.
Yetkililer, toplanan bilgilerin yalnızca sınır güvenliği, vize kontrolleri ve göç yönetimi amacıyla kullanılacağını belirtti. Ayrıca verilerin izinsiz paylaşılmasına karşı yüksek güvenlik önlemleri uygulanacak. Yeni sistemin tamamen devreye girmesiyle Avrupa Birliği, dijital sınır kontrolünde yeni bir döneme geçmeyi hedefliyor.
